ADNKS_GIS
25.04.2006 tarihinde resmi gazete yayımlanarak yürürlüğe giren 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu kapsamında adresin nüfusla ilişkilendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Bu ilişkilendirme, "text" tabanlı olarak insan ile adres unsurları bir araya getirilmesi esasına dayanmaktadır. Adres mekansal bir kavramdır. Mekansal bir kavramın "text" tabanında ifade edilmesi, uygulamada adres ve insan ilişkisini salt nüfus sicili açısından değerlendirmesine, güncellenmesi itibarı ile de daha zor bir ortamın gelişmesine neden olmuştur. İnsan ve mekan bilgisinin coğrafya tabanında birleştirilmesi ile doğal olarak bu ortamda olan mülkiyet, halihazır v.b. unsurların da insan ile ilişkisinin kurulması işlerinin tamamı neredeyse mekana dayalı olan belediye ve resmi kurumların gerçek ihtiyaçlarına cevap olmuştur. Konya Büyükşehir Belediyesi, ADNKS ile eşlenik çalışan bir CBS veri tabanı kurarak, sadece ADNKS'deki mekanı ifade eden numaratajı coğrafyada temsil etmekle kalmamış, bu ilişkiye dayalı olarak MERNİS numarasını dolayısı ile insanı ve insan bilgisini coğrafyada temsil edilebilir hale getirmiştir. MERNİS'in coğrafyada temsil ettirilmesi ile kent yönetimine farklı bir bakış akışı getirilmiş, demografyanın; planlama, mülkiyet ve diğer unsurlar ile ilişkisini sağlamış, sorgulanabilir ve analiz edilebilir duruma gelmiştir. Bu analizler ile karar-destek gücü arttırılmıştır. Bu çalışma başta Konya Büyükşehir Belediyesi olmak kentte faaliyet gösteren pek çok kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum örgütlerinin çalışmalarına temel teşkil etmiştir. Adres yapısının harita ortamında sorgulanabilmesi ve bu yapı içerisinde nüfusunda harita tabanlı sorgulanabilmesi, karar mekanizmaları ve vatandaş kökenli hizmetlerin yerine getirilmesi bakımından kolaylık sağlamıştır. Proje sayesinde nüfusa ve adrese dayalı işlemlerde kullanılmak üzere temel bir bilgi sistemi altyapısı oluşturulmuş, ADNKS'nin sağladığı faydanın bir ötesine geçiş sağlanmıştır.
Konya Büyükşehir Belediyesi 2006 yılı içerisinde teknik ve yönetsel faaliyetlerin kolaylaştırılması, kentin etkin yönetimi ve karar-destek yapısı oluşturması adına Kent Bilgi Sistemi'ne (KBS) geçişi sağlamıştır. Kent Bilgi Sistemi çalışmasının sürdürüldüğü 2006 yılında Nüfus Hizmetleri Kanunun kabul edilmesi Ulusal Adres Veritabanına geçişi hedeflemiş, çalışmalar bu kapsamda devam etmiştir. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'nin gerçekleştirilmesinin ardından T.C. numarasından adrese ve adresten de haritada bulunulan konum bilgisine geçiş imkanı sağlanmıştır. Konum bilgisine geçilmesi beraberinde konum bilgisi içinde yer alan mülkiyet (Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi-TAKBİS) ile ilişkisi kurulmuş, ADNKS ve TAKBİS, KBS veri tabanı içinde ilişkili hale getirilmiştir. Bu durum sayesinde salt ilişkiler zincirleri kurulmakla kalınmamış, bu ilişkilerin KBS ortamında analiz edilmesine bağlı olarak bir kent yöneticisine şehir ile ilgili güçlü, verimli ve bilime dayalı kararlar alması noktasında maksimum ölçekte destek verilmiştir. Proje; Gelişmiş Dünya Ülkelerinin kent yönetimi seviyesine ulaşılma iddiası taşımaktadır. ![]()
Proje kapsamında Adres Kayıt Sistemi'nin çalışmaları gerçekleştirilmeden önce 292 mahalle muhtarından form-5 verisi toplanarak 700.000 adetlik veri nüfus veri kütüğü oluşturulmuştur. İlgili çalışma Kent Bilgi Sistemi Merkezi'nde 30 kişilik bir ekip tarafından 3 ay boyunca yürütülmüştür. Veri düzenlemesi gerçekleştirilen mahalle verileri sonrasında muhtarlıklara geri dönülerek onların da kullanımı sağlanmıştır. ADNKS ile birlikte ilgili 700.000 kayıt otomatik sorgulama yöntemleri ile sistemden sorgulanarak T.C. kimlik numaraları tespit edilmiş ve adresle ilişkilendirilmiştir. Bu sayede ilçede, mahallede, cadde-sokakta ve bina kapı numarasında ikamet eden nüfusa ulaşılması ve nüfusa dayalı olarak demografik analizler gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Örneğin Şekil 2'de Konya mücavir sahası içerisinde ikamet eden nüfusun yoğunluk dağılımı görülmektedir. ![]()
Projenin sahip olduğu orta vadeli hedefler; ADNKS-GIS Projesi taban olarak Kent Bilgi Sistemi teknolojisini etkin olarak kullanmaktadır. Kent Bilgi Sistemi kapsamında kullanılan unsurlar ise aşağıdaki belirtildiği üzeredir; |
---|
Kent Bilgi Sistemi